Parmak İzi Nedir?
Parmak izi kimliklendirilmesi, biyometrik kimliklendirmenin bir alt dalıdır. Aynı parmak izlerine sahip iki insan yoktur, hatta tek yumurta ikizleri bile farklı parmak izine sahiptir. Kasıtlı olarak değiştirilmedikçe veya yaşlandıkça bile parmak izleri değişmez.
Parmak izleri modellemeleri ile farklı tanımlama yöntemleri bulunmaktadır. Genel olarak kemer, halka, sarmal olarak adlandırılan 3 ana parmak izi modeli vardır. Bu desenlerdeki küçük detayların şekli, boyutu, sayısı ve dizilimi her bir parmak izini benzersiz kılar. Suç mahallinde parmak izi bulunduğunda, buna 'parmak izi' veya 'gizli iz' denir. Bunları polis, veri tabanlarındaki diğer parmak izleriyle karşılaştırarak, olay yerindeki şüpheli ve mağduru ayırt ederek suç aydınlatma potansiyeline sahiptir.
Parmak izlerinin yapısını oluşturan papil hatları ve por delikleridir. El parmaklarının iç yüzeylerinde bir kısım çizgiler vardır ki, bunlar papil hatları olarak adlandırılır. Papil hatları, deri altındaki ter bezleri ve sinir uçlarının birleşimi ile oluşur. Por delikleri, ter maddesinin çıkmasını sağlar ve salgılanan bu sıvı madde; %98,5 su, 1/3′ ü inorganik maddeler; tuz (NaCl, KCl), Sodyum Klorür, Sülfatlar, Fosfatlar, demir ve az miktarda (%0,045) albümin, 2/3′ ü organik maddeler; (Amino Asitler, Üre, Ürik Asit, Laktik Asit, Şekerler, Keratin, Kolin, Proteinler, Karbonhidratlar, Steroller, Yağ Asitleri, Gliseritler, Hidro Karbonlar, Alkoller) oluşturuyor.
Parmak izinin bir sıra özellikleri vardır. Bu özellikler; değişmez, sınıflandırılabilir ve tasnif edilebilirdir.
 
 
 
 
 
 
 
 
Her bir bireyin parmakları farklı sayıda ve karakterde papil hatlarına sahiptir. Bu farklılıklar oldukça ayırt edici özelliktedir. Bunlardan yola çıkarak parmak izine göre cinsiyet, ırk, bölgesel kimliklendirilmenin yapılması mümkündür. Parmak izleri cinsiyete göre de farklılık göstermektedir.
Kadın ve erkek arasındaki farklı biyokimyasallardan, fizyolojik ve anatomik farklılıklardan dolayı parmak izi desenlerine göre cinsiyet ayırımı yapılmaktadır. Aynı zamanda cinsiyet ayırımı por aralığına ve papillerin inceliğine göre %75-80 tespitle doğrulanabilmektedir.
Parmak izinden kimliklendirme yöntemi; maliyeti az, hızlı ve etkili bir yöntemdir. Bununla birlikte, tanımlanamayan insan kalıntılarından postmortem parmak izlerini kurtarmak, özellikle kalıntılar ayrıştığında, mumyalandığında/kuruduğunda, şiştiğinde veya kömürleştiğinde, genellikle zor ve zahmetli olabilir. Kitlesel bir felaket durumunda, kaliteli bir parmak izi incelemesi için, parmak izi kayıtlarının zamanında kurtarılması da çok önemlidir. Arama ve/veya karşılaştırma için postmortem kalıntılardan parmak izlerini kurtarmak amacıyla çeşitli teknikler uygulanmaktadır.
Postmortem dönem parmak izi alımı ve tanımlanması için farklı yöntemler uygulanmaktadır. Bunlardan en yaygın kullanılanı; Tanatopratik olarak adlandırılan postmortem parmak izi iyileştirme yöntemidir. Postmortem dönemin bulunduğu zamana göre çeşitli iyileştirme yöntemleri uygulanabilir. Vücutlar kısmen el bölgesinde tanatopraktik işlemeye tabi tutulursa (Thanatoprint), ileri çürüme durumlarında bile yüksek kalitede parmak izleri toplanabilir.
Epidermisin kısmi ila toplam dekolman bölgesi izin verdiği durumlarda, tanatopraktik işleme başarılı bir şekilde uygulanabilir. Parmak izi tespiti; pürüzsüz ve kuru yüzeylerde daha iyi, pürüzlü ve gözenekli yüzeylerde ise daha zor tespit edilebilmektedir. Parmak izi elde etmek için elektronik tarama cihazı, mürekkep ve kâğıt kullanılarak manuel olarak alınabilir. Daha sonra verileri elektronik olarak kaydetmek için tarayıcı kullanılır.
Farklı yüzeylerde parmak izinin saptanması için ForenScope Contactless Fingerprint Imaging System ve 4K Latent Fingerprint Detection Tabletleri geliştirilmiştir. Bu cihazlarla farklı ışık aralığında farklı mesafelerden, herhangi bir kimyasal kullanmadan ve temas olmadan gözle görülmeyen parmak izlerinin saptanması ve fotoğraflanmasını sağlanmaktadır.
